اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَبا الحَسَنِ یا عَلِیَّ بنَ مُحَمَّدٍ اَیُّهَا الهادیِ النِّقِیُّ؛
شهادت مظلومانه امام علی النقی (صلواتُ اللهِ و سلامُه علیهِ) تسلیت باد.
حضرت امام علی بن محمد بن علی بن موسی (سَلامُ اللهِ عَلَیهِم) فرزند گرامی امام جواد (صلواتُ اللهِ و سلامُه علیهِ) و حضرت سمانه (صلواتُ اللهِ و سلامُهُ عَلیها) [1] در سال ۲۱۲ هجری قمری در مدینه النبی (صَلَّی اللهُ علیهِ و آلهِ و سلَّم) دیده به جهان گشود.[2]
امام هادی (صلواتُ اللهِ و سلامُه علیهِ) دهمین پیشوای شیعه در سن ۸ سالگی پس از شهادت پدر بزرگوارش امام جواد (صلواتُ اللهِ و سلامُه علیهِ) عهده دار مقام امامت گردید و پس از ۳۳ سال امامت [3] در سال ۲۵۴ هـجری قمری در سامرا به شهادت رسیدند.[4]
مشهورترین لقب ایشان هادی [5] و کنیه حضرت ابوالحسن [6] می باشد و از آنجا که کنیه ابوالحسن متعلق به چند امام شیعه است، در کتب روائی و اسناد تاریخی منظور از «ابوالحسن اول» امام کاظم (صلواتُ اللهِ و سلامُه علیهِ)،منظور از «ابوالحسن ثانی» امام رضا(صلواتُ اللهِ و سلامُه علیهِ) ، منظور از «ابوالحسن ثالث» امام هادی(صلواتُ اللهِ و سلامُه علیهِ) و اگر ابوالحسن مطلق و بدون قید ذکر شود منظور و مقصود حضرت امیرالمومنین امام علی (علیه الافُ التَّحیةِ والثَّناء) است.
امام هادی (صلواتُ اللهِ و سلامُه علیهِ) در زمان حیات مادی خویش هرچند مورد ظلم و حسادت حکام ظالم قرار می گرفت ولیکن ایشان نیز همانند پدران گرامی خویش و انبیای الهی از آنچنان هیبت و نفوذ معنوی برخوردار بود که همگان را وادار به کرنش می نمود و این امر اختصاص به شیعیان نداشت، بهاءالدین اِربلی (قَدَّسَ اللهُ نَفسَهُ الزَّکیه ) از محدثین و مورخین بزرگ شیعه می فرماید: «امام در سامرا از چنان شخصیت والا و عظمت روحی برخوردار بود که همگان در مقابل وی فروتنی نشان می دادند و ناخواسته در برابرش تواضع کرده و سخت محترمش می داشتند.»[7]و با بررسی کتب اهل سنت نیز در می یابیم، اگرچه اهل سنت کمتر به ایشان پرداخته اند ولیکن با این وجود با مراجعه برخی از کتب اهل سنت متوجه می شویم، ایشان از نظر اهل سنت نیز سرآمد علمی و عملی محسوب می گردد، ابن صباغ مالکی از بزرگان اهل سنت، امام را چنین معرفی می فرماید : «گنبد فضل ابوالحسن علی هادی بر کهکشانها سر زده شعاع فضائلش تا ستارگان آسمانها امتداد یافته است و هیچ فضیلت و منقبتی نیست مگر این که افتخار آمیزترین آن پیش او است و برای این شایسته این فضیلت است که در جوهر ذات او کرامتی که در ویژگیهای آن یگانه است و سرشتش پاکیزه شده از عیب و نقص، و اخلاقش خوش و شیرین و سیرت و روشش متعادل و افعالش با فضیلت می باشد او در وقار و سکون و طمأنینه و فقه و نزاهت و پرهیزگاری و دانائی و آگاهی مطابق روش پیامبر و خوی و عادت علوی بود و دارای سرشت پاک و همت عالی بود که کسی از مردم به آن حد نمی رسید.»[8]
حاکمان ظالم دوران امام هادی (صلواتُ اللهِ و سلامُه علیهِ) بدلیل اینکه ایشان را خلیفه بر حق مسلمین می دانستند، از عظمت و هیبت ایشان نزد مردم بیم داشتند، پس همواره حضرت و شیعیان ایشان را مورد آزار ، اذیت و کنترل خود قرار می دادند تا آن که معتز که در دشمنی با آل محمد (صَلَّی اللهُ علیهِ و آلهِ و سلَّم) و قتل دشمنان معروف بود، به خلافت رسید که آن ملعون وجود نورانی حضرت هادی (صلواتُ اللهِ و سلامُه علیهِ) را برنتابید و دستور داد حضرت را مسموم و به شهادت برسانند. [9]
پی نوشت:
[1]. الارشاد شیخ مفید ج2 ص417
[2]. اعلام الورى ج 2ص 109
[3]. الارشاد شیخ مفید ج2ص327
[4]. مناقب آل ابی طالب ج 4ص 401
[5]. دلائل الامامه ص 411
[6]. مناقب آل ابی طالب ج4ص432
[7]. کشف الغمه اربلی ج2 ص398
[8]. الفصول المهمه فی معرفه الأئمه ج2ص1073
[9]. اعلام الهدایه ص114
مطالعه بیشتر در:
شهادت امام هادی علیه السلام
