السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الإِمَامُ الصَّادِق (علیه السلام)
ولادت با سعادت امام جعفر صادق (علیه السلام) مبارک باد.
حضرت جعفر بن محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب (علیهم السلام) ششمین امام شیعه بنا به معروف در هفدهم ربیع الاول سال هشتاد و سه هجری قمری [1] متولد گردید .
ایشان فرزند گرامی امام محمد باقر (علیه السلام) و بانوی فاضله و جلیله ای به نام فاطمه [2] ( ام فروه ) [3] است. مشهورترین کنیه حضرت ابوعبدالله و مشهورترین لقب ایشان صادق است. [4]
در مورد اینکه چرا ایشان به لقب «صادق» معروف شده اند دلائل مختلفی بیان شده ولی مهم ترین آن حدیثی از رسول گرامی (صلی الله علیه و آله) است که می فرماید : چون فرزندم، جعفر بن محمد بن علی بن الحسین ابن علی بن ابی‌طالب زاده شد، او را صادق بنامند [5] بنابراین این لقب از طرف رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) برای ایشان انتخاب شده است.
امام صادق (علیه السلام) را رئیس مکتب (یا مذهب) تشیع نیز می نامند ؛ امام صادق (علیه السلام) با توجه به درگیری امویان و عباسیان ، بر خلاف سایر ائمه (علیهم السلام) که دائم تحت فشار طاغوت بودند ، فرصت آن را پیدا نمودند که در حد وسیعی به توسعه اعتقادات مذهب تشیع بپردازند و اکثر احادیث در اصول و فروع دین از ایشان صادر گردیده است والا طبق تاریخ در صدر اسلام، پیروان و دوستان امیرالمومنین امام علی (علیه السلام) توسط شخص رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) شیعه نامیده شدند. [6] و نمی توان از نام گذاری رئیس مکتب تشیع به این نتیجه رسید که شیعه از زمان امام جعفر صادق (علیه السلام) تاسیس شده است و نام گذاری حضرت به رئیس مکتب تشیع بدین جهت است که فقه شیعه نیز عمدتاً بر روایات به‌جای مانده از امام صادق (علیه السلام) مبتنی است ، به همین جهت مکتب فقهی شیعیان دوازده امامی را مذهب جعفری نیز می‌نامند. [7]
طبق شواهد تاریخی تعداد شاگردان امام صادق از ۴۰۰۰ نفر می گذشت [8] و این شاگردان محدود به شیعیان نبودند بلکه افراد زیادى همچون «ابوحنیفه» رئیس مذهب حنفى [9] ، «مالک ابن انس» [10] رئیس مذهب مالکى نیز شاگرد حضرت بوده اند و به این شاگردی افتخار می کردند ، ابوحنیفه بارها مى گفت: «اگر آن دو سال که نزد امام صادق (علیه السلام) درس خواندم نبود، من هلاک مى شدم.» [11] و البته شافعی و احمد بن حنبل نیز از شاگردان شاگردان امام بودند بنابرین پیشوایان مذاهب اهل سنت مستقیم یا غیر مستقیم شاگرد حضرت بوده اند بطوری که عبد الحلیم الجندی، محقق بزرگ معاصر اهل سنت می نویسد : این ها امامان چهارگانه اهل سنت هستند که دانش آموخته گان مستقیم و غیر مستقیم امام صادق [سلام الله علیه] بودند.[12]
پی نوشت :
[1]. جلالعیون ، ص870
[2]. بحارالانوار، ج 47، ص 1
[3]. اصول کافی، ج۱، ص۴۷۲
[4]. مناقب آل ابی طالب ،ابن شهر آشوب،ج3 ص400
[5]. علل الشرایع، محمد بن بابویه، ج 1، ص 223.
[6]. الأمالی، شیخ صدوق ،ص 361
[7]. فضایل ۱۴ معصوم، حسن‌زاده آملی،ص354
[8]. الإرشاد، شیخ مفید ،ص271
[9]. امام الصادق و المذاهب الاربعه،حیدر اسد،ج1،ص70
[10]. همان، ج 1، ص 53
[11]. سیر اعلام النبلاء،ذهبى، ج 6، ص 257
[12]. الإمام جعفر الصادق ،الجندی ،ص3 ، دار المعارف مصر - قاهره
مطالعه بیشتر :
