عید بعثت رسول گرامی اسلام، رحمة للعالمین، حضرت محمد مصطفی (صَلَّی اللهُ علیهِ و آلهِ و سلَّم) تبریک و تهنیت باد
مبعث رسول گرامی اسلام (صَلَّی اللهُ علیهِ و آلهِ و سلَّم) ، در روز دوشنبه ۲۷ رجب سال چهلم عام الفیل (سالی که سپاه ابرهه توسط ابابیل نابود شد) در حالی که سن مبارک ایشان به ۴۰ سال رسیده بود [1] در غار حراء واقع در کوه نور، حوالی مکه مکرمه، با نزول آیات سوره مبارکه علق [2] بر وجود نازنین رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) به وقوع پیوست.[3]
«روز بعثت» تحقیقاً بزرگ ترین روز در تاریخ بشریت است و روز ولادت برجسته ترین و شریف ترین مفاهیم و ارزش هاست ... ، آنچه خدای تعالی به وسیله بعثت، در درجه اول به انسان ها می دهد، ذکر و تذکر و به خود آمدن انسان است.[4]
«مبعث» اسم زمان از ریشه «بعث» می باشد و بَعْث در لغت «برانگیختن» و «روانه کردن چیزى» است[5]، مبعث (یا بعثت) در فرهنگ اسلامى به معنای آغاز رسالت و ماموریت از طرف خداوند و برگزیدن شدن پیامبران برای هدایت مردم است.[6] «بعثت» نیز در معنای مبعث مورد استفاده قرار می گیرند ولیکن در قرآن کریم بعثت در معنای حشر مردگان نیز به کار رفته است.[7]
در مورد دین حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) قبل از بعثت اختلاف نظراتی وجود دارد که نظر غالب آن است که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) تا پیش از بعثت، متدین به دین حضرت ابراهیم (عَلی نَبیِنا و آلهِ و عَلیهِ السلام) بودند و ایشان قبل از مقام رسالت داراى مقام نبوت بوده است، گاه فرشتگان با او سخن مى گفتند، و ایشان صداى آنها را مى شنیدند، و گاه در رؤیاى صادقه به او الهام مى شد، و حضرت بعد از چهل سال به مقام رسالت رسید، و قرآن و اسلام رسما بر او نازل و وحی گردید.[8] امیرالمومنین امام علی (علیه الافُ التَّحیةِ والثَّناء) می فرمایند: « .... از همان لحظه ای که پیامبر (صلی الله علیه و آله) را از شیر گرفتند ، خداوند بزرگ ترین فرشته خود را مأمور تربیت آن حضرت کرد تا شب و روز، او را به راههای بزرگواری و راستی و اخلاق نیکو راهنمایی کند.» [9]
در تفاوت مقام نبوت و رسالت باید دانست، «مقام نبوت» به معنای دریافت وحی از طرف خداوند است، بنا بر این نبی کسی است که غیر مستقیم وحی و الهامات بر او نازل می شود و آنچه را به وسیله وحی دریافت می دارد را می تواند در اختیار افراد خاص و نزدیکان خود قرار دهد؛ و «مقام رسالت» مقام دریافت و ابلاغ وحی، تبلیغ و نشر احکام خداوند و تربیت نفوس از طریق تعلیم و آگاهی بخشیدن برای ایجاد یک انقلاب اعتقادی ، فرهنگی ، فکری و ..... است، امام باقر (سَلامُ اللهِ عَلَیهِ) می فرماید: «رسول، آن کسى است که جبرئیل در برابر او مجسم می شود، و او جبرئیل را می بیند و با او سخن می گوید. نبى، آن کسى است که در خواب می بیند مانند خوابهائى که ابراهیم خلیل می دید و مانند آن خواب هائی که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) پیش از وحى رسالت می دیدند.»[10]
قرآن کریم در آیات متعددی برخی صفات رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) را بیان نموده است، از جمله این صفات بشیر و نذیر بودن حضرت می باشد که در آیات «یا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِنّا أَرْسَلْناکَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِیراً ، وَ داعِیاً إِلَى اللّهِ بِإِذْنِهِ وَ سِراجاً مُنِیراً ، وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ بِأَنَّ لَهُمْ مِنَ اللّهِ فَضْلاً کَبِیراً ؛ اى پیامبر! ما تو را به عنوان گواه، و بشارت دهنده و انذار کننده فرستادیم! ؛ و تو را دعوت کننده به سوى خدا به فرمان او قراردادیم و چراغى روشنى بخش! ؛ و مؤمنان را بشارت ده که براى آنان از سوى خدا فضل بزرگى است.»[11] به آن اشاره شده است. رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) در بیان معانی برخی از اسماء و صفات خود می فرماید : «[خداوند] من را «محمد» نامیدند زیرا که ستایش کرده شدم در زمین و «احمد» نامیدند برای آن که مرا ستایش می کنند در آسمان «ابوالقاسم» نامیدند برای آن که حق تعالی در قیامت، بهشت و جهنم را به سبب من قسمت می نماید، پس هر که کافر شده است و ایمان به من نیاورده است از گذشتگان و آیندگان به جهنم می فرستد و هر که ایمان آورد به من و اقرار نماید به پیغمبری من، او را داخل بهشت می گرداند، و مرا «داعی» خوانده است برای آن که مردم را دعوت می کنم به دین پروردگار خود و مرا «نذیر» خوانده است برای آن که می ترسانم به آتش هر که را نافرمانی من کند و «بشیر» نامیده است برای آن که بشارت می دهم اطاعت کنندگان خود را به بهشت.»[12]
پی نوشت:
[1]. تاریخ الیعقوبی ج2 ص22
[2]. تاریخ ابن خلدون ج1ص 3855
[3]. تاریخ الیعقوبی ج2 ص15
[4]. بیانات مقام معظم رهبری در 74/09/29
[5]. مفردات الفاظ قرآن ج1ص 132
[6]. موسوعة التاریخ الاسلامى ج1ص315
[7]. آیات 52یس، 56بقره، 7حج (بَعَثَنَا، بَعَثْنَاکُمْ، یَبْعَثُ)
[8]. تفسیر نمونه ج20 ص507
[9]. نهج البلاغه خطبه 193
[10]. الکافی ج 1 ص 176
[11]. آیات ۴۵ الی ۴۷ سوره مبارکه احزاب
[12]. امالی شیخ صدوق ص 158
------------------------
مطالعه بیشتر در:
مبعث
